Regeneratieve landbouw, levert dat nou voldoende op? Dat is kortgezegd de vraag die centraal staat in het nieuwe project Kosten-batenanalyse regeneratieve landbouw, dat begin april van start ging. Een eenduidige methodologie is een eerste stap naar het antwoord.

Steeds meer boeren kiezen voor een vorm van regeneratieve of natuurinclusieve landbouw. Vaak is daarbij wel de twijfel of het loont. Enerzijds drukt een extensievere bedrijfsvoering de productie, anderzijds zijn er kostenbesparingen door geen of minder gebruik van kunstmest en krachtvoer. Hoe valt dat per saldo uit?

Regeneratief verdienmodel

Recente studies concludeerden dat extensieve melkveehouderij minder rendabel is dan intensieve. Maar deze onderzoeken hebben niet expliciet, en op bedrijfsniveau, naar regeneratieve en natuurinclusieve bedrijven gekeken. Die hebben vaak een ander verdienmodel dan een intensief bedrijf.

Wij.land werkt samen met Natuurverdubbelaars en Alan Accountants aan een antwoord op deze vraag: is er in de huidige markt een  verdienmodel voor regeneratieve landbouw? Zo nee, dan is er een argument om de geleverde ecosysteemdiensten vanuit publieke middelen te belonen. Zo ja, dan laat het aan gangbare boeren zien: er zit een toekomst in veehouderij als je het op deze manier aanpakt.

regeneratieve boer
De jonge Wij.land-boer Joost van Schie (links) werkt aan een volledig regeneratief landbouwontwerp.

Appels en peren

Onderzoeken of regeneratieve landbouw loont, is geen gemakkelijke opgave. Om te beginnen is niet scherp gedefinieerd wanneer een bedrijf regeneratief of natuurinclusief is. Ook zijn er nog maar weinig bedrijven die de transitie naar regeneratief al doorlopen hebben.

Een ander lastig punt is dat het ontbreekt aan een eenduidige methodologie om zaken als cashflow en saldo te vergelijken. Een zorgfunctie wordt bijvoorbeeld soms als integraal onderdeel van de bedrijfsvoering beschouwd, soms als nevenactiviteit die niets met melkveehouderij te maken heeft. Daardoor is het, wanneer cijfers van boeren worden vergeleken, vaak een beetje appels met peren vergelijken.

Openheid in bedrijfsvoering

In het project wordt gewerkt met een methodologie die verschillende saldi berekent, die ook de basis kan vormen voor toekomstige onderzoeken bij grotere aantallen bedrijven. Het geeft een eerste indruk van de kosten, baten en inkomsten van regeneratieve landbouw. Om dat te kunnen doen zullen 16 bedrijven openheid geven in hun bedrijfsvoering en in hun boekhouding. Het gaat hier om regeneratieve bedrijven op veen, klei en zand. De deelnemende boeren uit West-Nederland zijn aangesloten bij Wij.land, de noordelijke bedrijven bij Living Lab Fryslân.

Lees meer over het project Kosten-batenanalyse Regeneratieve Landbouw en de partners, financiers en klankbordgroepleden met wie Wij.land dit project uitvoert.