Steeds meer boeren kiezen voor een vorm van regeneratieve, natuurinclusieve landbouw. Vaak is daarbij wel de twijfel: is dat wel lonend? Enerzijds drukt een extensievere bedrijfsvoering de productie, anderzijds zijn er kostenbesparingen door geen of minder gebruik van kunstmest en krachtvoer. Hoe valt dat per saldo uit? Wij.land probeert een antwoord te geven.
waarom dit project
Recente studies concludeerden dat extensieve melkveehouderij minder rendabel is dan intensieve, maar deze onderzoeken hebben niet expliciet, en op bedrijfsniveau naar regeneratieve en natuurinclusieve bedrijven gekeken, die vaak een ander verdienmodel hebben dan een intensief bedrijf. Wij.land wil samen met partners werken aan een antwoord op deze vraag: is er in de huidige markt een verdienmodel voor regeneratieve landbouw? Zo nee, dan is er een argument om de geleverde ecosysteemdiensten vanuit publieke middelen te belonen. Zo ja, dan laat het aan gangbare boeren zien: er zit een toekomst in veehouderij als je het op deze manier aanpakt. Maar om dat te kunnen doen is allereerst een goede methodologie nodig.
wat doen we
Onderzoeken of regeneratieve landbouw loont, is geen gemakkelijke opgave. Om te beginnen is niet scherp gedefinieerd wanneer een bedrijf regeneratief of natuurinclusief is. Ook zijn er nog maar weinig bedrijven die de transitie naar regeneratief al doorlopen hebben. Een ander lastig punt is dat het ontbreekt aan een eenduidige methodologie om zaken als cashflow en saldo te vergelijken. Een zorgfunctie wordt bijvoorbeeld soms als integraal onderdeel van de bedrijfsvoering beschouwd, soms als nevenactiviteit die niets met melkveehouderij te maken heeft. Daardoor is het, wanneer cijfers van boeren worden vergeleken, vaak een beetje appels met peren vergelijken.
In het project wordt gewerkt met een methodologie die verschillende saldi berekent, die ook de basis kan vormen voor toekomstige onderzoeken bij grotere aantallen bedrijven. Het geeft een eerste indruk van de kosten, baten en inkomsten van regeneratieve landbouw. Om dat te kunnen doen hebben 13 bedrijven openheid gegeven in hun bedrijfsvoering en in hun boekhouding. Het gaat hier om regeneratieve bedrijven op veen, klei en zand. De deelnemende boeren uit West-Nederland zijn aangesloten bij Wij.land, de noordelijke bedrijven bij Living Lab Fryslân.
Verschillende saldo- en cashflowberekeningen zijn uitgevoerd op basis van de boekhouding van de deelnemende boeren. Nevenactiviteiten en natuursubsidies worden dus apart meegenomen.
documenten
Op basis van het uitgevoerde onderzoek is een rapport verschenen met alle resultaten. Via de knop hieronder is dit rapport te lezen. Daarnaast is het mogelijk zelf de methodologie toe te passen. Daarvoor is een invulsheet en een memo gemaakt.
Heb je nog vragen naar aanleiding van dit project? Lees hier dan de pagina met Frequently Asked Questions, of stel je vraag aan projectleider Jan Maarten Dros (j.dros@wij.land).
Methode memo
Onderzoeksrapport “Onder de Streep”
Methode invulsheet om zelf toe te passen
klankbordgroep
Voor een waardevolle inbreng en een kritische blik vanuit het werkveld is een klankbordgroep samengesteld.
De leden zijn werkzaam bij:
- Rabobank
- Friesland-Campina
- Wageningen University & Research
- ABAB Accountants en Adviseurs
- Ministerie van LNV
- Henk-Jan Soede
- Boerenverstand
contact
