bodem verbeteren in natuurgebied

In deze pilot willen wij, vanuit nieuwe inzichten op het gebied van bodemecologie en de rol die het bodemleven in het ecosysteem speelt, een nieuwe strategie uitproberen voor natuurherstel (in navolging van het succes in de Kampina, zie video hieronder). Met de wens om zo sneller de natuurdoelen te behalen en te zorgen voor meer agrarische restwaarde (nuttig gewas) voor de pachter. Als dat lukt zou dat een win-win situatie betekenen voor landbouw en natuur.

waarom deze pilot

Natuurmonumenten beheert een groot aantal graslanden in het Vechtplassengebied, gelegen op de grens van de provincies Noord-Holland en Utrecht. Het gebied bestaat uit laagveenmoerassen, polders en open wateren. De meeste van deze graslanden worden verpacht aan boeren. De graslanden bestaan meestal uit veenachtige gronden met een hoge grondwaterstand en een soortenarme vegetatie (veel productieve grassoorten en een klein aandeel algemene kruiden).
Natuurmonumenten wil deze graslanden graag doorontwikkelen naar bloemrijke graslanden met meer natuurwaarden (botanische doelstellingen).

Het probleem bij de gangbare strategie van maaien en afvoeren (verschralen) is dat de graslanden soms niet diverser worden maar lang in een zogenaamd ‘witbolstadium’ kunnen blijven hangen. Er overheersen dan een of twee grassoorten (zoals witbol en/of pitrus), die voor een boer niet interessant zijn om te gebruiken en voor de natuur ook weinig waarde hebben.

Wwitbol-perceel in de Vuntus. Bron: Groeibalans.
Perceel met blauwe knoop (gewenst doelsoort) in de Vechtplassen. Bron: Martin van Lokven.

wat doen we

behandelplan

In 2017 is een selectie gemaakt van 14 percelen. Op deze percelen zijn bodemmonsters genomen, welke geanalyseerd zijn op biologische en chemische eigenschappen. Daarnaast hebben we ook monsters genomen op percelen die al mooi ontwikkeld zijn (referentiepercelen). Vervolgens is door Groeibalans een behandelplan per perceel opgesteld, waarna begin 2018 de eerste behandelingen zijn gestart. Behandelingen zijn gericht op het verbeteren van het samenspel van bodemleven, chemie en de vegetatie. Behandelingen kunnen onder andere bestaan uit het strooien van zeeschelpen- of zeewierkalk, Sea 90 en/of gips, het op tijd maaien van de witbol, het toevoegen van een compostthee of bokashi en het enten van maaisel met zaden uit een referentiegebied.

monitoring

Drie van die percelen monitoren we extra goed, met vegetatiescans, insectenonderzoek en bodemmonsters. Van een van deze drie gebieden (de Vuntus) hebben we een korte video gemaakt, die hieronder te bekijken is.

video’s

Bodem verbeteren in natuurgebied

Sinds 2017 experimenteren Natuurmonumenten en Wij.land met het verbeteren van de mineralenbalans en de bodembiologie op natuurgraslanden. Hoe pakken ze dit aan, wat is de motivatie om het op deze manier te doen, en wanneer kunnen we resultaten zien?

Experiment met bodembiologie in Kampina (Brabant)

Kun je door te sturen op de bodembiologie de gewenste soorten in je grasland krijgen? In Kampina (Brabant) heeft Natuurmonumenten hier, onder begeleiding van Groeibalans, mee geëxperimenteerd. En met succes!

Boeren en Natuurmonumenten maken samen bokashi

Bokashi kan in plaats van kunstmest als een natuurlijke bodemverbeteraar gebruikt worden. In het Vechtplassengebied experimenteren boeren, Natuurmonumenten en Commonland hiermee.

contact

Matthijs Boeschoten

Matthijs Boeschoten

M +31 (0) 6 14 61 45 52