ecosysteemdiensten

Het maatschappelijk belang van goed functionerende ecosystemen is groot. Direct of indirect profiteert iedereen van de diensten en producten die de natuur ons levert. Zo hebben we allemaal behoefte aan zuurstof, schoon water en voedsel, maar bijvoorbeeld ook koolstofopslag tegen klimaatverandering. Helaas neemt de vraag naar ecosysteemdiensten sneller toe dan het aanbod. Boeren spelen een belangrijke rol in landschap- en natuurbeheer, en hebben daarmee grote invloed op de werking van ecosystemen.

Niet alleen voor de samenleving zijn ecosysteemdiensten belangrijk, maar ook voor de boeren zelf. Een voorbeeld zijn kruidenrijke graslanden die, in tijden van droogte, water beter vasthouden dan percelen met alleen raaigras. Daarnaast zijn verschillende overheden en waterschappen gebaat bij veerkrachtige ecosystemen, zoals goede waterkwaliteit en waterberging. Daarom brengt Wij.land deze partijen samen om te kijken hoe we beter kunnen samenwerken.

Voor het onderhouden en verbeteren van ecosystemen moet een boer soms dingen doen of juist laten. Dit kan geld kosten. Tegelijkertijd is het ook kostbaar voor de maatschappij om de gevolgen op te moeten vangen van een disfunctioneel ecosysteem. Kosten voor kunstmatige waterzuivering of de gevolgen van overstromingen kunnen nog veel hoger zijn. Daarom werken we ook aan de beloning van het leveren van ecosysteemdiensten.

Boeren hebben als geen ander kennis van hun land en spelen een belangrijke rol in het onderhoud van het landschap. Toch hebben boeren verschillende ervaringen en kennisniveaus met betrekking tot ecosysteembeheer. Om deze kennis uit te wisselen en te vergroten hebben we een studiegroep over ecosysteemdiensten opgezet.

In deze studiegroep leren we welke ecosysteemdiensten relevant zijn op het boerenland en erf. Daarnaast kijken we hoe boeren de prestatie van die diensten of producten kunnen verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan het inzaaien van kruidenrijk grasland om zowel beter water vast te houden, als ook klimaatuitstoot te verminderen. In deze studiegroep nodigen we ook gastsprekers uit die vertellen over nieuwe ontwikkelingen of beloningsmogelijkheden.

Het belonen van boeren voor het onderhouden van ecosystemen staat nog erg in de kinderschoenen. Dit komt onder andere omdat het heel moeilijk is om te bepalen hoeveel een bepaalde natuurfunctie waard is. Daarover zijn we steeds meer aan het leren binnen dit project.

De meest bekende ecosysteemdienst is koolstofvastlegging. In 2021 zijn we met Rabo Carbon Bank een pilot gestart waarin boeren beloond worden voor het vastleggen van koolstof. Dit gebeurt aan de hand van zogenoemde koolstofcredits. Lees hier meer over de pilot met Rabo Carbon Bank.