In dit project openen 49 boeren uit verschillende regio’s hun boeken. Zo krijgen we meer inzicht in de kosten en baten van natuurinclusieve activiteiten in de melkveehouderij.
waarom dit project
Steeds meer melkveehouders kiezen voor een vorm van natuurinclusieve landbouw, waarbij er wordt samengewerkt met de natuur en ecosystemen worden hersteld. Dit draagt bij aan de grote opgaven van de landbouw op de thema’s stikstof, klimaat, water en biodiversiteit. Maar biedt natuurinclusieve landbouw ook financieel een duurzame toekomst voor de boer? Wat zijn de kosten en baten van maatregelen zoals het houden van minder koeien per hectare, langer weiden en het verminderen van kunstmest en krachtvoer gebruik? Wij.land en zijn partners proberen antwoorden te geven in de studie “Kosten en baten transitie melkveehouderij”.
wat we doen
In 2021 zijn Wij.land en Living Lab Fryslân van start gegaan met een pilotstudie waarin 13 natuurinclusieve melkveehouders. Onze partners, Natuurverdubbelaars en Alan Accountants en Adviseurs, ontwikkelden een nieuwe methodologie die meer inzicht geeft in het verdienvermogen van natuurinclusief boeren. Dit was nodig omdat natuurinclusieve bedrijven een ander verdienmodel hebben dan gangbare intensieve bedrijven. Verschillende saldo- en cashflowberekeningen zijn uitgevoerd op basis van de geanonimiseerde cijfers van de deelnemeners. Nevenactiviteiten en natuursubsidies zijn apart meegenomen om de prestaties van de verschillende activiteiten op de boerderij inzichtelijk te maken. De resultaten van deze bedrijven lieten zien dat er met natuurinclusief boeren een goed inkomen verdiend kan worden en dat dit op veel verschillende manieren kan. Onderaan de pagina vind je het rapport “Onder de streep”, dan kan je de volledige resultaten lezen.
Uiteraard was dit een te kleine groep melkveehouders en een te korte periode om bredere conclusies te trekken over het financieel perspectief van natuurinclusieve melkveehouderij. Hoe zit het met melkveehouders die nog aan het begin van een transitie staan? Intensievere bedrijven en op andere grondsoorten? Daarom hebben we in 2023 het aantal studiegroepen uitgebreid en nemen er nu 45 melkveehouders deel uit niet alleen het westelijk veengebied en Friesland, maar ook uit Gelderland en Noord-Brabant. In de studiegroepen leren boeren van elkaar en worden ze waar nodig ondersteund door experts om hun bedrijfsvoering en economische prestaties te verbeteren. Tegelijkertijd brengen we de kansen en uitdagingen van de transitie in kaart. Dit is essentiële kennis voor boeren om een toekomstplan te creëren en voor beleidsmakers om beter toegesneden instrumenten en regelgeving te ontwikkelen voor verschillende bedrijfstypen en grondsoorten. Eind januari 2024 hebben wij de resultaten gepresenteerd in een webinar. Het rapport verschijnt in februari.
bekijk het webinar
onder de streep 2023
Op basis van het uitgevoerde onderzoek in 2023 is een rapport verschenen met alle resultaten. Via de knop hieronder is dit rapport te lezen.
Onderzoeksrapport “Onder de Streep 2023”
Methode memo
Methode invulsheet om zelf toe te passen
Heb je nog vragen naar aanleiding van dit project? Bekijk de pagina met veelgestelde vragen, of stel je vraag aan projectleider Siem Vlaanderen (s.vlaanderen@wij.land).
onder de streep 2021
Op basis van het uitgevoerde onderzoek in 2021 is een rapport verschenen met alle resultaten. Via de knop hieronder is dit rapport te lezen. Daarnaast is het mogelijk zelf de methodologie toe te passen. Daarvoor is een invulsheet en een memo gemaakt.
Methode memo
Onderzoeksrapport “Onder de Streep 2021”
contact
